2 Haziran 2009 Salı

Çoraplar

Çoraplar


Ulusal giysilerimiz bir bütün olarak ele alındığında motif özgünlüğü, renklerin uyumuyla örgü çoraplar dikkat çekmektedir.Sanat Ansiklopedisinde,Ayağa giyilen örme libas olarak tanımlanmaktadır.Türk el sanatları içinde ayrı bir yeri, önemi olan el örgüsü çoraplar, malzemesi, anlam yüklü motifleri ile dikkat çekerken makineleşmenin başlaması ile eski önemini kaybetmiştir.

Yün, tiftik, pamuk, kıl veya ipek iplikten, tek şiş, beş şişle örülmektedir.El örgüsü çorapların en belirgin özelliğini motifleri oluşturmaktadır.Yörelere göre farklılıklar göstermekle birlikte, çorabı giyenin sosyal konumunu, medeni durumunu, çocuklarının cinsiyetini, sayısını anlamak mümkündür.Kadın, erkek, yaşlı, genç, çocuk çoraplarında renklerde, motiflerde farklılık görülmektedir.Düz örgü ile beş şişle örülerek yapılan işlemeleriyle bir grubunun arttırılarak, eksiltilerek yapılan delik işi (ajur) örnekleriyle dikkat çekmektedir.

Kaynak:Kültür Bakanlığı

21 Ekim 2008 Salı

Boncuk Oyaları

Boncuk Oyaları


Boncuk oyaları, ipek, pamuk ve sentetik ipliklerden boncuk kullanılarak yapılmaktadır. Tığ ve iğne ile yapılan oyaların uçlarına çeşitli boncukların geçirilmesi suretiyle meydana gelmektedir.İşçiliğine ve işlendikleri araçlara göre değişik adlar almaktadır.

Boncuk oyalarında kullanılan örgü teknikleri;

1) Zincir (sık ilmek) ,

2) Tor (seyrek ilmek)’dur.

Boncuk oyalarının yapımında, hazırlık ve örme olmak üzere iki temel işlem vardır.Hazırlık kısmında boncuklar ipliğe oyanın konusu, modeli ve özelliğine göre sayılarak dizilir.

Boncukların dizilmesinde iğne kullanılır.Tek renkli oyalarda boncuk dizi şeklinde temin edilmiş ise iğne kullanılmadan dizi ipliğinden oya ipliğine kaydırılır.Oya ipliğine dizilmiş boncuklar örneğine uygun olarak gerekli sayıda iplik ve diğer basit tığ oyası teknikleriyle motifler oluşturulacak tarzda bir araya getirilir.

Genellikle tülbent kenarlarını süsleyen, araştırmaya konu olan 86 adet boncuk oyasında, en çok beyaz, daha sonra kırmızı, mavi, yeşil, daha az olmak üzere sarı, turuncu, siyah, kahverengi ve mor renkler tespit edilmiştir.Renkler daha çok canlı ve parlaktır.Bu yöredeki boncuk oyalarında seçilen konuların en çok sembolik olmak üzere bitkisel, geometrik ve nesneli olarak seçildiği görülmüştür.Örneklerde uygulanan teknikler en çok zincirişi, dolgu, tığ, fiskil ve iğne işidir.

Örneklerin tülbent kenarına yapılan zincirişi üzerine aralıklı tekrar (tek oya) ve aralıksız tekrar (su oya) olmak üzere düzenlendiği görülmektedir.Sonuç olarak geleneksel el sanatlarımızın ve halk kültürümüzün en güzel örneklerinden olan ve “Hanım Çantası, Ergen Bıyığı, Delidut, Günebakan, İrişkinli, Kızlar Coşturan, Âşık Yolunu Şaşırmış, Namrun, Balık Kılçığı, Cilveli, Kütüle, Cimcime” gibi özgün isim ve mesajları bulunan boncuk oyaları gerek malzeme, teknik renk ve gerekse konu, kompozisyon ve uygulama alanları ile de dikkat çekicidir.


Kaynak: Kültür Bakanlığı